Câu chuyện về 3 anh em và cách dạy con bằng câu hỏi của ông bố Việt khiến dân mạng xôn xao

Dạy con kiểu Nhật luôn thấu hiểu, là những bậc bố mẹ, dù rất lo lắng cho tương lai của con, nhưng chúng ta không thể biết trước được tương lai và chuẩn bị tất cả cho con mình. Tuy nhiên, bố mẹ có thể trang bị cho con các kỹ năng để thích nghi với mọi hoàn cảnh, học hỏi mọi điều và giải quyết được mọi khó khăn con gặp phải trên đường đời.

Chúng ta luôn mong muốn những đứa trẻ có khả năng tự học bởi vì khi trẻ có thể tự học chúng ta không cần thiết phải dạy cho trẻ mọi thứ. Bất cứ thứ gì trẻ cần học trẻ đều có thể tự nghiên cứu được. Bước đầu tiên của việc tự học được là cần phải biết đặt câu hỏi.

Việc đặt câu hỏi của trẻ diễn ra hết sức tự nhiên, nên các bậc cha mẹ cần khuyến khích việc đặt câu hỏi của trẻ. Cách tốt nhất để hình thành kỹ năng đặt câu hỏi cho trẻ là làm gương trước. Khi bạn và con cùng gặp những điều mới lạ hãy đặt câu hỏi và cùng con khám phá những câu trả lời có thể xảy ra. Khi trẻ đặt câu hỏi thay vì mắng phạt hãy khen ngợi trẻ và cố gắng trả lời trẻ.

Thay đổi tương lai của trẻ bằng những câu hỏi? “Khóa huấn luyện giúp con cái tự tìm ra được việc muốn làm”

Dạy con kiểu Nhật dạy trẻ phải biết chia sẻ mọi thứ

Ông bố A có 3 đứa con, 1 đứa là học sinh năm 2 trung học, một đứa là năm 4 tiểu học và đứa còn lại là năm 2 tiểu học. 

Ngày hôm trước, chúng tôi có dịp đi chơi cùng bố con anh A. Chúng tôi vừa uống trà vừa trò chuyện, bọn trẻ cũng đã chơi rất vui và càng trở nên thân thiết hơn.

Lúc đó, 2 đứa nhỏ tuổi hơn giành nhau đồ chơi nên bầu không khí trở nên hơi đáng sợ một chút. Tôi ngồi quan sát và nghĩ “ nếu cứ như thế thì sẽ cãi nhau mà xem, không biết rồi sẽ thế nào nhỉ” vừa lúc đó cô con gái học trung học xen vào. Còn cậu con trai lớn thì chỉ ngồi căng mắt ra nhìn.

Đưa ra quyết định bằng những “ câu hỏi ”

Người anh trai bắt đầu cất giọng.

“  em B, em muốn như thế nào?”

“ em muốn chơi cái này!”  đứa em thứ là em B trả lời.

“ em cũng muốn chơi cái này!” đứa e út C nói.

“ em C cũng nói như thế , em tính làm như thế nào B?”  Người anh nói.

Chỉ có như vậy thôi mà mắt tôi phải dán vào cả 3 người.

 “ Em đã nói là e chơi trước rồi mà em C cứ giành, em không chịu đâu “ B nói.

“Vậy nếu thế thì 2 đứa tính làm thế nào thì hay nhất? Có đề xuất nào không?”

Tôi thoáng nghĩ, với câu nói đó thì liệu cậu anh trai này có đúng thật sự là học sinh trung học hay không? Dù là người lớn cũng không nhiều người biết cách ăn nói giao tiếp giống như thế đâu.

“ Có cách rồi, anh sẽ chơi 5 phút rồi đổi nhé! Sau đó, em C chơi xong 5phút thì lại đổi lượt cho anh.  Đổi nhưng cũng có thể chơi cùng, được không?” 

“ ừm”

Đề xuất của em B đưa ra có vẻ là được em C đồng ý. Cũng chính nhờ thế mà tránh được va chạm chân tay. “Anh trai, tới lượt a rồi đó!” giờ thì quang cảnh chỉ có mỗi câu đó.

Những câu hỏi mang tính đề xuất, xây dựng, sáng tạo

 “ Anh A , những đứa con của anh thật là tuyệt nhỉ!  Khi nào anh cũng để chúng tự giải quyết những việc như thế này à? Làm thế nào mà anh nuôi dạy chúng được thành những đứa trẻ như thế này thế?” Tôi hỏi và anh A vừa cười vừa trả lời.

 “ Tôi lúc nào cũng đưa ra những câu hỏi cho các con và nghĩ chúng cũng sẽ làm thế. Nếu có vấn đề gì xảy ra thì tôi sẽ đưa ra những câu hỏi cho chúng như là “ tại sao lại như vậy” “ Con muốn thế nào” hay là “ Con nghĩ làm thế nào thì tốt?” , những lúc chúng cảm thấy không hài lòng thì tôi nói là : “ kêu ca hay phàn nàn đều không thay đổi được gì đâu nên hãy đưa ra cách giải quyết làm thế nào thì tốt ấy.”. Cứ như thế tự nhiên những đứa con của tôi cũng bị nhiễm, bây giờ chúng cũng làm như vậy đó.”

Quả thật ấn tượng. Đúng thật là như vậy nhỉ! Những bất bình, bất mãn xảy ra dù có nổi nóng hay chửi mắng thì những bất bình, bất mãn ấy cũng không thể biến mất được nếu không có cách giải quyết. Những câu hỏi mang tính hướng đến suy nghĩ về cách giải quyết nếu được đưa ra thường xuyên thì sẽ tạo được thói quen cho trẻ “ nói chuyện với nhau và cùng tìm ra hướng giải quyết phù hợp!.”

Hướng tới ý thức của người được đặt câu hỏi

Dạy con kiểu Nhật với câu hỏi sẽ luôn giúp trẻ biết chia sẻ và yêu thương nhau hơn

Trong câu hỏi , sẽ hiệu quả nếu “hướng tới ý thức của người được đặt câu hỏi”.  Nếu được hỏi “ Lý do, tại sao không thể trở nên tốt hơn?”  thì người được hỏi đó sẽ nghĩ tới câu “ Mình là đứa trẻ không thể trở nên tốt”. Nếu hỏi “ tại sao lại không nói?” thì sẽ có thể nhận được câu trả lời rằng “ bố/mẹ đừng nghe lời của một đứa trẻ xấu”

Chính vì hỏi những câu như là “ có chuyện gì thế”, “ con muốn như thế nào” hay “con nghĩ làm như thế nào thì sẽ tốt” thì tự nhiên ý thức của con chúng ta sẽ bắt đầu hướng tới suy nghĩ tự mình tìm cách giải quyết. Để con có thể làm những việc chúng muốn làm thì nếu cần thiết phải thương lượng với đối phương thì chúng cũng sẽ bắt đầu nghĩ tới phương pháp đó.

Tương lai, khi bước ra ngoài xã hội, năng lực giao tiếp và năng lực suy nghĩ như thế này sẽ trở thành một tài sản vô cùng lớn. Ý thức của con chúng ta từ bây giờ chẳng phải bị chi phối bởi những câu hỏi như thế sao. Một lần nữa, tôi đã thực sự ngạc nhiên về những tác động của những “ câu hỏi” tới việc ý thức được giải pháp để giải quyết vấn đề của bọn trẻ.

Dạy con kiểu Nhật không hề đơn giản, nhưng nếu bạn dạy con đúng hướng thì nó sẽ đơn giản hóa hơn rất nhiều.

Read More

Cha mẹ nên làm gì để trẻ cảm thấy hứng thú với kì nghỉ tết?

Cho con cùng dọn dẹp nhà cửa, đi mua sắm, làm bài tập ở nhà, lên kế hoạch vui chơi… là những việc cha mẹ nên khuyến khích con làm trong dịp Tết.

TS Vũ Thu Hương, giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học – Đại học Sư phạm Hà Nội - chia sẻ, với kỳ nghỉ Tết dài như hiện nay, các bé thường được cha mẹ cho nghỉ “tẹt ga”. Nhưng sau đó, khi quay trở lại trường học, các bé trở nên chểnh mảng, mệt mỏi, ghét học hơn hẳn. Đó là chưa kể nghỉ dài, trẻ dễ nghịch dại vì thời gian chơi quá nhiều. Có gia đình lại cho con chơi Ipad, Iphone liên tục khiến trẻ có nguy cơ bị tật về mắt hoặc có các vấn đề sức khỏe.

Vậy thời gian nghỉ Tết, con nên làm gì? Dưới đây là 11 điều TS Vũ Thu Hương đưa ra để các bậc phụ huynh tham khảo, giúp con có cái Tết ý nghĩa, vui tươi.

Dạy con kiểu Nhật cho con làm việc nhà là cách để giúp trẻ thấy hứng thú khi đón Tết.

Cùng con sửa sang nhà cửa. Rất nhiều gia đình mua sắm thêm đồ đạc, sơn sửa lại nhà cửa đón Tết. Nếu công việc không quá nặng nhọc thì các cha mẹ có thể rủ con làm cùng.

Ví dụ, con có thể sơn nhà cùng bố. Cha mẹ chỉ cần mặc cho con bộ quần áo cũ, hướng dẫn sơn thì chúng ta sẽ có thêm một "thợ sơn" rất nhiệt tình. Những khe nhỏ của tường nhà, góc nhà sẽ là nhiệm vụ của con và chiếc chổi sơn.

Cho con cùng tham gia ý kiến khi mua sắm. Cả nhà có thể họp gia đình, bàn bạc xem trong Tết này sẽ mua sắm thứ gì. Nếu con đã biết chữ, cha mẹ có thể nhờ con làm “thư ký” để ghi những món đồ cần mua lại. Điều này sẽ khiến con cảm thấy mình trưởng thành hơn.

Cùng con đi chợ Tết mua sắm. Các cha mẹ đều đưa con đi chợ Tết cùng, nhưng rất ít cha mẹ giao trọng trách chọn đồ để mua cho các con. Việc này các con làm rất dễ mà lại có thể tranh thủ dạy con về kỹ năng mua sắm. Các cha mẹ có thể nhờ con chọn mặt hàng cần mua, xem ngày sản xuất, hạn sử dụng, số lượng… của món hàng.

Khi đi mua, nhớ dặn con chọn các đồ đông lạnh sau cùng để khỏi bị tan đá trước khi về đến nhà. Các cha mẹ chắc chắn sẽ thấy con ngoan ngoãn, chỉn chu và người lớn hơn khi chung tay đi chợ cùng cả gia đình.

Cùng con chuẩn bị bánh chưng. "Khi tôi mới 5 tuổi đã được bố mẹ và ông bà cho gói chiếc bánh chưng đầu tiên trong đời. Có lẽ đó là trải nghiệm tuyệt vời rất Tết mà cả đời tôi không thể quên. Đồng thời với trải nghiệm đó, những đêm thức cùng đun bánh chưng với bố là điểm nhấn vô giá của những cái Tết trong suốt tuổi thơ của tôi.

Các em bé sẽ làm được nếu có sự hướng dẫn tỉ mỉ của cha mẹ. Hãy cho các bé làm để các con vừa học kỹ năng sống, vừa trải nghiệm Tết thật rõ nét và chân thực nhé” – nhà giáo Vũ Thu Hương chia sẻ.

Chuẩn bị quần áo đẹp đón Tết. Tủ quần áo của con đầy ắp những quần áo đẹp. Nhưng Tết luôn là dịp để chúng ta trưng diện. Con cũng cần có niềm vui đó. Tuy nhiên, con sẽ có những sở thích ăn mặc riêng. Vậy nên việc cha mẹ cho con lựa chọn quần áo mặc Tết, tự tay giặt sạch, phơi khô, gấp gọn gàng sẽ giúp con có thêm niềm háo hức đón Tết.

Dạy con kiểu nhật bố mẹ đừng quên lên kế hoạch chơi tết

Lên kế hoạch vui chơi. Ngày Tết là dịp nghỉ rất dài. Đi chúc Tết ở đâu, chúc như thế nào, đi đâu du Xuân… là những việc mọi khi cha mẹ vẫn hay tính toán. Gia đình nên cùng nhau bàn bạc việc đó và cho con tham gia lập kế hoạch nghiêm túc.

Nhân tiện đó, cha mẹ cũng dặn dò con cách chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, chúc Tết, cách nhận phong bao lì xì, cách giữ tiền để khỏi mất mát, cách giữ im lặng khi người lớn đang nói chuyện, cách ăn uống sao cho lịch sự…. Các em bé nếu được dặn dò trước chắc chắn sẽ ngoan ngoãn và lễ phép hơn là không được dặn dò.

Dọn nhà đón Xuân. Công việc dọn nhà thật mệt mỏi, đặc biệt là những gia đình có con nhỏ. Nhưng các bạn ấy ai cũng có thể giúp cha mẹ dọn dẹp nhà nếu được yêu cầu. Những lời khen ngợi kịp thời sẽ làm các bạn ấy hào hứng hơn và sẽ giữ nhà sạch hơn nhiều đấy nhé!

Cùng ông bà, cha mẹ chắp tay cúng tổ tiên. Thờ cúng tổ tiên là phong tục của dân tộc Việt. Các em nhỏ tuy còn bé nhưng cũng nên dần tiếp cận phong tục này bằng việc cùng cả nhà chắp tay lễ tại bàn thờ ngày Tết. Các bé cũng học được phong tục chờ cho hương tàn rồi mới thụ lộc Tết. Điều này còn giúp các bé tăng khả năng kiên nhẫn.

Làm bài tập. Bao giờ cũng vậy, bài tập Tết luôn dài nhất. Để con không quá mệt mỏi với lượng bài tập này, các cha mẹ nên chia nhỏ ra thành các cụm bài. Mỗi ngày, các cha mẹ yêu cầu con giải quyết hết một cụm nhỏ.

Con có thể nghỉ ngày 30, mùng 1, mùng 2 Tết; sau đó, bắt đầu từ mùng 3, con lại tiếp tục giải quyết nốt những cụm bài còn lại. Công việc này sẽ giúp con nhanh chóng lấy lại tư thế học hành sau kỳ nghỉ Tết dài.

Tập thức dậy sớm. Thường sau một kỳ nghỉ quá dài, các bé rất ngại dậy sớm. Đặc biệt khi Tết thường là những khoảng thời gian rét mướt. Tuy nhiên, cha mẹ cũng nên tập cho con thức dậy đúng giờ đi học trước ngày nhập học trở lại độ 2, 3 ngày. Thói quen được dần hình thành thì khi con quay trở lại lớp học, con sẽ không cảm thấy quá ngại và mệt mỏi.

Vui mừng trở lại lớp học. Để con có thể hào hứng đi học, ngoài các bước chuẩn bị như trên, các cha mẹ nên chuẩn bị cho con một gói kẹo để con đến làm quà mừng tuổi cho cô giáo và bạn bè. Điều này sẽ giúp buổi học đầu tiên của con sau Tết trở nên đáng yêu hơn nhiều.

TS Vũ Thu Hương khẳng định: “Tết là thời gian nghỉ rất dài. Nếu con làm được 11 việc như trên, con sẽ cảm nhận sâu sắc hương vị Tết đặc trưng cổ truyền.

Ngoài ra, con cũng sẽ trưởng thành hơn, chỉn chu hơn; sẵn sàng và nhiệt tình hơn với buổi học sau Tết và dễ dàng quay lại nhịp học tập bình thường”.

Dạy con kiểu Nhật chúc bạn nhân dịp Tết có thể dạy con tốt hơn.

Read More

9 cách dạy con ngoan mà không cần roi vọt

Các bố mẹ thường rất ngạc nhiên khi nghe các chuyên gia chia sẻ rằng họ không dùng bất kỳ hình phạt nào với con, nhưng bọn trẻ vẫn luôn cư xử tốt. Bí quyết dạy con của họ có thể khiến bạn bất ngờ.

Trẻ em luôn học hỏi từ chính cuộc sống hàng ngày và cách hiệu quả nhất để dạy bọn trẻ là làm mẫu và đối xử với chúng theo cách mà bạn muốn chúng đối xử với người khác, bằng tình thương và sự thấu hiểu chứ không phải la mắng hay sử dụng các biện pháp kỷ luật.

Điều đó không có nghĩa rằng bạn không đưa ra những quy tắc hành xử. Không chạy ngoài đường, không đánh em, không đi tiểu trên thảm, không hái trộm hoa của hàng xóm, không làm tổn thương các con vật... đều là những nguyên tắc mà bạn tự lập ra để dạy con nhưng không cần phải phạt trẻ chỉ để ép chúng làm đúng các quy định đó.

Dạy con kiểu Nhật dạy con không cần dùng roi vọt. Ảnh minh họa.

Chắc bạn sẽ thắc mắc làm sao trẻ có thể học cách không mắc lại sai lầm cũ nếu bạn không phạt chúng ở lần sai đầu. Bạn luôn cho rằng phải phạt bọn trẻ để dạy cho chúng một bài học. Thực tế, các nghiên cứu chỉ ra rằng sử dụng hình phạt với trẻ sẽ tạo ra những hành động sai trái hơn.

Khi bị phạt, trẻ sẽ cảm thấy tức giận và trở nên phòng thủ với mọi thứ xung quanh. Một loại hóc-môn có tên là Adrenalin sẽ nhấn chìm bọn trẻ trong cảm giác muốn chiến đấu thay vì hòa bình, hợp tác. Trẻ sẽ sớm quên những hành động xấu khiến chúng bị phạt và tạo cảm giác sợ hãi, muốn che đậy ở trẻ.

Thay vì phạt trẻ, bạn hãy quan tâm, yêu thương và trở thành những tấm gương để chúng noi theo. Khi đó, trẻ sẽ chấp nhận những quy tắc chúng ta đưa ra một cách dễ dàng hơn.

Vậy, chúng ta có thể làm gì để giúp trẻ sống có kỷ luật?

Điều chỉnh cảm xúc của bản thân

Đó cũng là một điểm bọn trẻ sẽ học từ bạn. Đừng hành động nóng vội khi đang tức giận hay chán nản. Hãy hít thở thật sâu, đợi đến khi bạn bình tĩnh hơn và làm chủ được tình hình.

Học cách thấu hiểu

Bạn phải hiểu rằng khi bọn trẻ nóng giận thì chúng không thể học được gì. Thay vì giảng giải, hãy đưa chúng đến một nơi yên tĩnh, giúp chúng bình tĩnh lại. Đó không phải là một hình phạt mà là một cơ hội để bạn hiểu con hơn. Nếu trẻ vẫn tỏ ra sợ hãi và hoảng sợ, đừng cố giải thích về lỗi lầm của con. Thay vào đó, bạn hãy tạo cho trẻ một cảm giác an toàn và được yêu thương. Sau đó, khi con cảm thấy bình tĩnh hơn, bạn có thể gần gũi con và nói cho con hiểu vấn đề.

Dạy con kiểu nhật thay vì quát mắng nặng lời, hãy thấu hiểu con bằng những cử chỉ yêu thương và lời nói nhẹ nhàng. (Ảnh minh họa)

Giúp đỡ con

Lấy ví dụ như việc tập ngồi bô, bạn sẽ phải giúp con ở những lần đầu. Nhưng khi con đã làm nhiều lần, chúng sẽ tự tin hơn và có thể tự làm. Điều này cũng tương tự như khi bạn dạy con nói lời Cảm ơn, Đợi đến lượt, Không làm quên đồ, Làm bài tập về nhà và nhiều điều khác nữa. Tạo thói quen là một điều rất quan trọng giúp trẻ có những khung hướng dẫn xây dựng những kỹ năng cơ bản, giúp hình thành tính cách cho trẻ. Bạn có thể nổi điên với việc trẻ liên tục quên áo khoác nhưng việc la mắng không giúp trẻ ghi nhớ.

Kết nối trước khi đưa yêu cầu

Trước khi bạn đưa ra những hướng dẫn hay những yêu cầu đối với con, hãy cho trẻ thời gian để làm quen với bạn, đánh thức ham muốn học hỏi từ trẻ. Hãy nhớ rằng trẻ sẽ cư xử sai khi chúng cảm thấy tiêu cực về bản thân và không có sự kết nối với người xung quanh.

Ví dụ:

- Cúi xuống và nhìn ngang tầm mắt con: “Con đang cư xử không tốt đâu… Hãy nói cho mẹ điều con muốn.... và không được cắn”

- Ôm con: “Con ước rằng mình có thể chơi lâu hơn…nhưng đến giờ đi ngủ rồi”

- Ánh mắt âu yếm: “Trông con có vẻ đang rất buồn”

Đưa ra những quy tắc với sự đồng cảm

Tất nhiên bạn sẽ muốn nhấn mạnh vào một vài quy tắc nhưng bạn cũng cần quan tâm đến cảm xúc của trẻ. Khi trẻ cảm thấy được hiểu, chúng sẽ chấp nhận những nguyên tắc dễ dàng hơn.

Đừng trách móc, chỉ trích trẻ, hãy luôn rộng lượng và giúp con biết cách sửa sai, đó là cách dạy con nghe lời khôn ngoan của cha mẹ thông thái. (Ảnh minh họa)

Hướng dẫn trẻ cách sửa sai

Hãy hướng dẫn trẻ bài học này thật sớm để bạn có thể truyền tải những thông điệp của bản thân một cách dễ dàng nhất. Ví dụ như việc bạn dùng khăn giấy lau sạch sữa đổ của con, không phàn nàn và không xấu hổ. Khi trẻ lớn hơn, chúng sẽ bình tĩnh khi xử lý những cơn cáu giận với các em. Tấm gương về sửa lỗi và xin lỗi sẽ giúp con học một cách nhanh nhất.

Hãy nhớ rằng tất cả các hành vi sai trái cũng là một cách ứng xử theo một nhu cầu chính đáng nào đó (mặc dù sai).

Khi con hành động sai, chúng cũng có những lí do riêng. Lúc đó, bạn nên quan sát xem có phải trẻ đang cáu vì thiếu ngủ hay vì một lí do nào đó không. Hãy trò chuyện với con hoặc cho trẻ thời gian riêng để khóc và giải phóng cảm xúc xáo trộn bị kìm nén. Sau khi trẻ thỏa mãn những nhu cầu cơ bản trên, chúng sẽ hiểu và dừng những hành vi sai trái.

Gia tăng kết nối với con hàng ngày

Hãy tắt điện thoại, máy tính và trò chuyện với con để nghe con thủ thỉ những điều thầm kín nhất. Khi bạn trở thành một người bạn của trẻ, chúng sẽ dễ hợp tác hơn.

Hãy nhớ rằng sự tốt bụng là một phép màu

Tất nhiên là bạn phải tốt với con nhưng hãy làm như vậy với bản thân mình nữa. Bạn không thể là những người cha mẹ giàu tình thương nếu bạn không yêu chính bản thân mình. Hơn thế, con của bạn có thể sẽ hành động đúng như những gì chúng thấy từ bố mẹ. Do vậy, hãy bắt đầu yêu thương bản thân ngay từ hôm nay nhé!

Dạy con kiểu Nhật chúc bạn thành công!

(Theo Trí Thức Trẻ)

Read More

Nghe chuyên gia chia sẻ về chứng chậm nói ở trẻ

Cách chữa trẻ chậm nói

Chậm nói là vấn đề đáng quan tâm ở trẻ em. Nó không chỉ gây ra sự sốt ruột cho các gia đình mà còn cản trở quá trình giao tiếp và hòa nhập cộng đồng của các cháu. Làm thế nào đây?

Để hiểu rõ hơn vấn đề này và có cách giải quyết tốt nhất dạy con kiểu Nhật xin chia sẻ đến bạn đọc một vài thông tin hữu ích sau:

Chịu khó ngồi chơi với con. Chơi bất cứ trò gì cháu thích. Vừa chơi, vừa trò chuyện. 

Bắt đi cướp xôi

Bế trên tay cháu nhỏ 2 tuổi không phản ứng gì, không trả lời, gọi hỏi không đáp ứng, chính xác là đáp ứng rất hạn chế, chị Nguyễn Thanh T. 30 tuổi khá mệt mỏi. Bên cạnh chị là bà ngoại cháu đi cùng. Bà thở ngắn than dài về tình trạng cháu nhỏ và luôn miệng con gái là kêu trứng đòi khôn hơn vịt.

Chả là cháu Đỗ Tùng Luyến, 2 tuổi, con trai chị bị rơi vào tình trạng chậm nói. So với bạn cùng trang lứa đã bi bô trò chuyện rôm rả thì cháu cứ im ỉm. Cháu không hé răng lấy nửa lời, nếu có chăng chỉ là phản ứng nhất định theo cảm xúc. Cháu cũng không có phản xạ bắt chước ngôn ngữ của người lớn. Nhiều lúc chị muốn cháu gọi mẹ ơi nhưng cháu cũng không làm theo. Tệ hơn, lúc chị hướng dẫn cháu nói, cháu còn tát vào mặt chị tỏ vẻ không thích.

Bà ngoại xót cháu, suốt ngày bắt chị phải thực hiện theo mẹo cổ xưa, chỉ cần ra chợ, cướp lấy xôi, bỏ vào miệng là nói được. Bà quả quyết cho rằng đó là mẹo cướp lời, cứ làm là có hiệu nghiệm, các cụ đã dạy rồi, không sai đâu.

Chị Thanh T. thì bức xúc vì cách làm thiếu tin cậy ấy. Phần vì không tin, phần vì xấu hổ, chị không dám làm. Chị thật không thể tưởng tượng được ra cảnh chị sẽ ra ngoài chợ, ngồi rình mò người ta ăn, thật mất mặt. Đã thế, lại còn chạy ra cướp miếng xôi của người ta đang bỏ vào miệng. Thấy nó thật kinh khủng. Sự mâu thuẫn này lên tới đỉnh điểm khi đến 2 tuổi, bé Luyến vẫn không nói được lời nào ra hồn. Ba bà cháu đành thỏa thuận đưa nhau đến bệnh viện và bác sỹ bảo làm sao thì làm vậy.

Liệu pháp tại gia đơn giản

Trên thực tế, vấn đề giao tiếp, nói, là những vấn đề của sự trưởng thành về mặt tâm lý. Nó liên quan tới các cấu trúc chức năng cao cấp của não bộ hơn là liên quan tới vấn đề ăn xôi, cướp xôi hay chữa mẹo. Đa phần các em bé sẽ lớn dần các trung khu thần kinh chức năng cao cấp. Nhưng một số đứa trẻ không may mắn có sự phát triển chậm hơn các trung tâm này. Vì thế chúng trở lên kém phát triển tâm lý hơn và đồng nghĩa đó là kém phát triển kỹ năng giao tiếp, trong đó có ngôn ngữ.

Vậy nên thủ thuật chữa mẹo cướp xôi của người khác đang ăn rồi bỏ vào miệng cháu trở nên vô nghĩa và là một thủ thuật không có giá trị gì trong điều trị chứng chậm nói ở trẻ em. Cách điều trị cần phải tác động vào thần kinh làm lớn nhanh hơn các trung tâm ngôn ngữ 2 bán cầu và sự kết nối 2 bán cầu. Nhưng trước khi áp dụng một số cách điều trị, chúng ta cần hiểu khi nào được coi là chậm nói.

Có phải không nói được là chậm nói? Không phải. Bởi không đứa trẻ nào sinh ra là đã nói được ngay. Nó là một kỹ năng thứ 2 của hệ thần kinh được hình thành qua học tập.

Chậm nói được xác nhận khi một đứa trẻ đến hết 18 tháng tuổi mà không bập bẹ một tiếng nào như bà, cha, ca, ma ma...Đây là những từ đơn rất đơn giản và dễ dàng thực hiện. Không cần phải đợi đến 3 tuổi, 4 tuổi hay 5 tuổi có vấn đề này vấn đề khác xuất hiện thì mới gọi là chậm nói. Còn mọi đứa trẻ đã phát âm được trước thời gian này đều không được gọi là chậm nói và bố mẹ không cần thiết phải lo lắng. Đó chỉ là sự trì hoãn thời điểm khởi phát ngôn ngữ mà thôi. Tuy nhiên, nếu chậm được chẩn đoán và phát hiện, bé sẽ kém hòa nhập, kém học tập và bị tụt hậu so với bạn cùng trang lứa.

Một số dấu hiệu sớm nhận ra tình trạng chậm nói: bé không chịu bắt chước ngôn ngữ, bé không có xu hướng thích lặp lại từ cuối cùng trong câu nói của bà hoặc mẹ, bé không thích định hướng, bé không thích chỉ trỏ, bé không quay đầu khi bạn gọi yêu.

Đã xác định được rồi phải làm thế nào đây? Can thiệp điều trị chậm nói không có thuốc điều trị. Chúng ta chỉ áp dụng các biện pháp tâm lý thần kinh mà thôi. Có 4 cấp độ điều trị, tùy thuộc vào sự cần thiết có mặt của bác sỹ hay không, nhập viện hay không? Tuy nhiên, bạn là mẹ, bạn có thể áp dụng khẩn trương những cách hiệu quả sau:

- Quan sát bé xem màu nào bé thích. Ví dụ màu đỏ. Bạn hãy mua 1 cái ca màu đỏ, 1 quả cà chua màu đỏ, 1 cái ô tô màu đỏ...rồi dạy bé các từ đơn. Ví dụ ca, nhà, chua, tô...Những từ không có dấu với chữ a rất dễ phát âm. Phát âm theo sở thích sẽ kích thích trung tâm ngôn ngữ chịu làm việc.

- Chịu khó ngồi chơi với con. Chơi bất cứ trò gì cháu thích. Vừa chơi, vừa trò chuyện. Bạn không được độc thoại mà hãy tích cực giao tiếp với cháu. Ví dụ: con lấy cái nào, mẹ lấy cái kia cho con nhé, đến khi nào bé nói được chữ "nhé" theo là thành công.

- Tích cực rủ các bạn cùng tuổi nhưng đã nói sõi vào nhà chơi hoặc các bạn lớn chừng 1-2 tuổi. Nếu rủ các cháu lớn hơn, các từ cháu nói sẽ quá dài và quá phức tạp, cháu không chịu bắt chước theo, và cũng không có khả năng bắt chước. Nếu rủ các cháu chậm nói như cháu, thì chúng cùng rủ nhau chậm nói theo. Sau khi rủ được đúng đối tượng bạn cần, bạn chỉ việc để chúng chơi với nhau, thi thoảng hỗ trợ, cháu sẽ tập nói theo bạn và tình hình sẽ được cải thiện.

- Đừng khép kín cháu trong 4 bức tường và chỉ vòng tay mẹ. Hãy cho cháu ra ngoài sân chơi rộng, ở đó có nhiểu bạn, nhiều người, nhiều đồ vật. Bé sẽ khám phá thêm và cảm thấy sinh động, có nhu cầu muốn giao tiếp.

- Không giữ khư khư trong nhà. Hãy cho trẻ đi lớp, nhà trẻ, mẫu giáo, mặc dù bạn có thừa điều kiện để thuê người giúp việc hoặc giáo viên đến nhà trông. Đi lớp là môi trường cực kỳ sôi động. Cháu sẽ phải tự lực nhiều thứ như tự ăn, tự uống, tự đòi đi vệ sinh và ngôn ngữ cháu buộc phải biết để hòa nhập. Chứng chậm nói sẽ tự khắc phục được. Tất nhiên, bạn nhớ dặn cô giáo cần để mắt tới cháu, nhớ đừng tự đưa cho cháu mà hãy hỏi cháu để cháu bật ra lời. Thời gian ở lớp phải nhiều hơn thời gian chơi ở nhà. Bạn đừng xót con nhé.

Không giữ khư khư trẻ trong nhà. Hãy cho trẻ đi lớp, nhà trẻ, mẫu giáo, mặc dù bạn có thừa điều kiện để thuê người giúp việc. 

Sau khi các biện pháp cải thiện trên không đạt, việc mời bác sỹ điều trị và nhập viện là khả năng cần tính đến. Lúc đó, hãy để nhân viên y tế lo cho bạn.

Có 2 điểm chúng tôi muốn lưu ý: trong quá trình điều trị bằng biện pháp tâm lý trước khi nhập viện, phụ thuộc vào mức đầu tư của bạn với con, kết quả sẽ đạt được khả quan sau từ 3-6 tháng. Bạn không được nóng vội sau 1 tuần đã bỏ.

Chậm nói chỉ đơn thuần là sự chậm lại của vấn đề tâm sinh lý, ít khi hoặc hầu như không liên quan tới sự phát triển trí tuệ. Do đó, bạn không cần phải lo lắng là mai sau cháu sẽ học dốt hơn bạn cháu, đó là điều không có cơ sở. Nhiều nhà khoa học lỗi lạc đã bị chậm nói và bạn chỉ cần đầu tư đúng mức. Ngôn ngữ và quá trình tâm sinh lý có đặc điểm tốc độ phát triển có khác nhau ở các cháu khác nhau, nhưng những cháu chậm, sau khi được khởi phát, sẽ bằng hoặc vượt xa các bạn cùng tuổi. Vì thế, bạn là mẹ, xin đừng nản lòng và mất kiên nhẫn.

BS. Yên Lâm Phúc

(Nguồn: webtretho.com)

Read More

Với món ăn này dù trẻ có biếng ăn cỡ nào cũng ăn ngay lập tức

Ăn dặm kiểu Nhật đúng cách giàu dinh dưỡng là phương pháp được nhiều mẹ Việt áp dụng vì đây là một cách làm khoa học và rất hiệu quả giúp bé biết ăn nhanh.

Tuy nhiên nhiều bà mẹ vẫn chưa hiểu rõ cách thực hiện khoa học cũng như những ưu nhược điểm của nó. Hãy cùng tham khảo những thông tin dưới đây để hiểu thêm về phương pháp cho bé ăn dặm kiểu Nhật này và có thêm nhiều gợi ý cho các món ăn dặm cho bé nhé!

Hiện nay, tùy theo sự phát triển của bé mà các mẹ sẽ quyết định thời gian cho con ăn dặm. Thông thường, 5-6 tháng tuổi là thời gian phù hợp để con bắt đầu ăn dặm. Cho trẻ ăn dặm gần giống với những món người lớn có thể ăn để phù hợp với sự phát triển cơ thể của trẻ. Thời kì khoảng 5,6 tháng là thời kì mà trẻ có thói quen bặm môi và nuốt. Khi trẻ nhìn chằm chằm người lớn ăn, nước dãi sẽ chảy ra, nếu thấy miệng trẻ chép chép như thế thì hãy bắt đầu cho trẻ ăn dặm. Trong bài này dayconkieunhat.info sẽ giới thiệu một số công thức ăn dặm đơn giản nhưng giàu dinh dưỡng tốt cho bé.

Công thức 1:  Đậu hũ, mì và bí ngô

Nguyên liệu

Nguyên liệu cần có cho món ăn dặm kiểu nhật

Mì luộc : 15g

Bí: 10g

Đậu hũ non: 5g

Nước dùng: Vừa đủ

Thời gian nấu: Khoảng 20p

Chi phí nguyên liệu: Khoảng 25.000 VND (1 phần ăn)

Cách làm

1. Mì luộc cắt nhỏ, bí cắt khúc khoảng 1cm

2. Bỏ những thứ đã cắt ở bước 1 vào nồi nhỏ rồi thêm nước vào luộc cho mềm, sau đó vớt ra nghiền nát, sau thêm nước dùng vào để được hỗn hợp thức ăn nhuyễn.

3. Đậu hũ non thì luộc bằng nước sôi sau đó vớt ra nghiền nát rồi trộn với hỗn hợp ở bước 2.

Lưu ý

Nước dùng thường được làm từ tảo bẹ và cá ngừ khô, hoặc có thể thay cá ngừ khô bằng cá mòi khô vào để làm nước dùng đều được. Khi nấu quá nhiều. bạn có thể cho vào khay đá hay bỏ vào túi khóa trong tủ lạnh, như vậy bạn có thể dùng nhiều lần và rất tiện lợi.

Công thức 2: Cháo bánh mì sữa và khoai lang

Nguyên liệu

Khoai tây: 1củ, cắt khúc 1.5cm

Bánh mì gối: Cắt 8 miếng

Sữa: ½ ly

Thời gian chế biến: Khoảng 15 phút.

Phí nguyên liệu: Khoảng 20.000 VND ( 1 phần)

Cách làm

1.     Bánh mì bỏ viền, cắt khúc 1cm.

2.     Bỏ khoai lang cùng với bánh mì đã bỏ viền và cắt khúc ở bước 1 vào nồi, đổ sữa vào và đun lửa nhỏ cho mềm sau đó nghiền nát.

Kết quả

Lưu ý

Khoai lang có độ ngọt cao nên bé sẽ dễ quen với mùi vị của thức ăn, vitamin C trong khoai lang cũng rất nhiều, nên đây là một nguyện liệu phổ biến thường được các bà mẹ bỉm sữa sử dụng. Tuy nhiên, phần gần vỏ và phần đỉnh của khoai tây có nhiều sợi cứng nên hãy chú ý sử dụng phần ruột trong để nghiền thì dễ hơn.

Công thức 3: Cháo bánh mì và chuối

Nguyên liệu

Chuối : Cắt lát dày 5mm

Bánh mì gối: Cắt 8 miếng

Sữa: ½ cốc

Thời gian chế biến: Khoảng 15 phút.

Chi phí nguyên liệu: Khoảng 30.000 VND ( 1 phần)

Cách làm

Bước 1: Bánh mì bỏ viền, cắt khúc 1cm

Bước 2: Đổ sữa cùng với bánh mì đã cắt ở bước 1 vào nồi nhỏ, đun nhỏ lửa cho mềm, sau đó nghiền nát ra.

Bước 3: Nghiền chuối sau đó trộn với hỗn hợp có được ở bước 2.

Kết quả

Lưu ý

Chuối có nhiều chất đường nên có thể dùng nó làm thức ăn chính cho trẻ ăn dặm. Hơn nữa, vì chuối mềm, dễ nghiền mịn nên có thể cho trẻ ăn bằng cách nghiền ra nếu chuối đã chín mọng. Sữa thì hãy sử dụng loại sữa hòa tan chỉ dành riêng cho trẻ em.

Công thức 4: Cháo cà chua

Nguyên liệu

Cà chua bi: 1 quả

10 muỗng cháo

Thời gian chế biến: Khoảng 10 phút.

Chi phí nguyên liệu: Khoảng 15.000 VND ( 1 phần)

Cách làm

Bước 1: Cà chua bi luộc bằng nước sôi sau đó lột vỏ, cắt nửa và bỏ hạt, sau đó nghiền mịn.

Bước 2: Đổ hỗn hợp ở bước 1 vào 10 muỗng cháo.

Kết quả:

Lưu ý

Cà chua mà trồng được khoảng 12 tháng thì hãy bỏ vỏ. Ngoài cách lột vỏ bằng nước sôi thì cũng có thể dùng nĩa.

Công thức 5: Cháo cà rốt

Nguyên liệu

Cà rốt: Cắt lát dày 5mm

10 muỗng cháo

Thời gian chế biến: Khoảng 15 phút( không tính thời gian nấu cháo)

Chi phí nguyên liệu: Khoảng 20.000 VND( 1 phần)

Cách làm

Bước 1: Bỏ cà rốt vào nồi nhỏ, sau đó rưới nước lên đun lửa nhỏ, luộc cho tới khi cà rốt mềm.

Bước 2: Nghiền mịn cà rốt đã luộc ở b1

Bước 3: Trộn hỗn hợp đã nghiền ở bước 2 với 10 muỗng cháo.

Kết quả

Công thức món ăn dặm kiểu Nhật

Lưu ý

Cà rốt không cắt mà để như vậy luộc sẽ tốt hơn cắt các lát tròn. Khi nghiền cà rốt hãy thêm một ít nước luộc để hỗn hợp được mịn. Nó là loại thực phẩm thích hợp cho trẻ bắt đầu ăn dặm.

Ở Nhật, việc cho bé ăn dặm bắt đầu từ khá sớm. Theo truyền thống, sau khi sinh 100 ngày, các bé ở Nhật sẽ được mẹ tập cho ăn dặm. Cho con ăn dặm ở Nhật chủ yếu chú trọng đến việc giúp bé làm quen với mùi vị thức ăn, phát triển khả năng vị giác của bé. Vì vậy, mỗi ngày, mẹ chỉ cho bé ăn 1 bữa. Sữa vẫn là bữa ăn chính trong ngày của trẻ.

Ăn dặm kiểu Nhật đòi hỏi mẹ phải đầu tư nhiều thời gian và công sức trong thời gian đầu. Tại Nhật, các mẹ có thể dễ dàng mua thực phẩm ăn dặm cho con tại các nhà thuốc hoặc siêu thị. Sản phẩm ăn dặm ở đây đa dạng về chủng loại và phù hợp với bé theo từng tháng tuổi. Ở Việt Nam, rất khó để tìm mua thực phẩm đóng gói sẵn phù hợp cho bé. Vì vậy, nếu theo phương pháp này, các mẹ nên thu xếp thời gian biểu của mình hợp lý để có thể tự tay chế biến những món ăn này cho trẻ.

Hy vọng những món ăn dặm kiểu Nhật này sẽ giúp các mẹ không phải đau đầu suy nghĩ mỗi khi chế biến thức ăn cho trẻ ăn dặm.

Xem thêm: 5 công thức ăn dặm kiểu Nhật chi tiết nhất giúp mẹ cho con ăn dặm nhàn tênh

Read More